



CẬP NHẬT THÔNG TIN VỀ SỬ DỤNG THUỐC TRONG THAI KÝ
- SỨC KHỎE TIỀN SẢN
Chỉ có dưới 10% thuốc có đầy đủ thông tin về độ an toàn thuốc trong thời kỳ mang thai. Việc xác định những mối nguy cơ cho phụ nữ có thể gặp phải khi mang thai trong tương lai (chăm sóc tiền sản) là một lĩnh vực đang ngày càng phát triển trong chăm sóc sức khỏe. Mục tiêu nhằm hướng đến việc cải thiện sức khỏe của mẹ và bé. Các bác sĩ sẽ giúp người phụ nữ thay đổi hoặc kiểm soát những nguy cơ thông qua việc truyền đạt thông tin về sức khỏe, tầm soát, can thiệp và các hoạt động kế hoạch hóa gia đình [4,5].
Bảng 1. Can thiệp tiền thai sản [6]
Can thiệp |
Lý giải |
Tất cả phụ nữ trong độ tuổi 15-45 nên sử dụng ít nhất 400 mcg acid folic mỗi ngày. Riêng đối với những phụ nữ dưới đây nên sử dụng 4-5 mg acid folic mỗi ngày:
|
|
Tránh lạm dụng thuốc lá, chất kích thích hay rượu bia |
Thuốc lá và rượu làm tăng nguy cơ sinh non, trẻ sinh nhẹ cân và các tác động có hại trên thai nhi. |
Giảm cân |
Béo phì làm tăng nguy cơ dị tật ống thần kinh, sinh non và những biến chứng khác |
Kiểm soát và điều trị ĐTĐ và tình trạng suy giáp |
|
Xem lại chế độ thuốc đối với những thuốc gây quái thai |
Thuốc có nguy cơ gây quái thai làm tăng nguy sảy thai tự phát, chết thai và những dị tật nghiêm trọng |
Tiêm chủng |
|
- THỜI KỲ THAI NGHÉN
Phụ nữ cần hiểu về nguy cơ gây quái thai, đặc biệt khi họ rơi vào các trường hợp cần sử dụng thuốc điều trị trong suốt quá trình mang thai; lợi ích của việc điều trị có thể lớn hơn nguy cơ đối với thai nhi [1,7]. Việc tuân thủ điều trị thường là mối quan tâm trong quá trình mang thai vì việc không dùng thuốc được kê có thể làm tăng số lần thăm khám cấp cứu và nhập viện [8]. Đôi khi người bệnh dừng thuốc để giảm nguy cơ cho thai nhi nhưng việc này có thể làm tái phát bệnh. Tất cả các bác sĩ nên giúp bệnh nhân xác định lợi ích – nguy cơ đối với cá nhân người bệnh.
Bệnh lý |
Thông tin cơ bản |
Hen suyễn |
|
Trầm cảm |
|
Đái tháo đường |
|
Động kinh |
|
Bệnh lý tuyến giáp |
|
Cần phải nhận biết được khi nào lợi ích của việc điều trị đang lớn hơn nguy cơ gây hại cho thai nhi, vì một số thuốc chỉ có nguy cơ trong mỗi 3 tháng thai kỳ nhất định, thầy thuốc cần cân nhắc về mặt thời gian. Phôi thai dễ bị tổn thương nhất trong 3 tháng đầu thai kỳ, nhưng độc tính của thuốc lên thai nhi có thể xảy ra trong những tháng sau đó phụ thuộc vào cơ chế gây độc của thuốc và sự phát triển cơ quan của bào thai [13].
- BIỆN PHÁP PHÒNG NGỪA
Trong suốt thời kỳ mang thai, tất cả phụ nữ nên được chủng ngừa vaccin cúm bất hoạt, tiêm tại bất cứ thời điểm nào. Loại tiêm chủng ngừa Tdap (uốn ván, bạch hầu, ho gà) tốt nhất là trong khoảng thời gian 27 đến 36 tuần tuổi thai, có thể đến tuần 38 nếu cần thiết [17]. Tổ chức Dị ứng thế giới (WAO) khuyến cáo phụ nữ mang thai, phụ nữ cho con bú và trẻ bú sữa mẹ nên sử dụng probiotic do làm giảm đáng kể khả năng mắc bệnh viêm da dị ứng ở trẻ nhỏ [18].