Trong những năm gần đây, tỉ lệ tật khúc xạ đối với trẻ em ngày càng gia tăng. Chế độ học tập, nghỉ ngơi, sinh hoạt không hợp lý là một trong các nguyên nhân chính dẫn đến việc giảm thị lực của bé, gây ra tật khúc xạ. Tật khúc xạ là tình trạng mắt không thể tập trung hình ảnh sắc nét vào võng mạc, gây mờ mắt.

Các loại tật khúc xạ:

Cận thị: là tình trạng khúc xạ của mắt, trong đó các tia sáng song song đi vào mắt hội tụ ở trước võng mạc, khi mắt ở trạng thái nghỉ không điều tiết. Mắt cận thị chỉ có thể nhìn rõ các vật ở gần nhưng lại không nhìn rõ các vật ở xa. Cận thị ở trẻ em thường tiến triển đến khi trẻ dừng lớn.

Viễn thị: tình trạng mắt có tiêu điểm sau nằm sau võng mạc, nhìn xa và nhìn gần đều không rõ. Ở người lớn, nhìn cả gần và xa đều kém. Trẻ em và thanh thiếu niên viễn thị nhẹ vẫn có thể nhìn rõ vì còn khả năng điều tiết.

Loạn thị: Riêng với người loạn thị, giác mạc có độ cong khác nhau, hình ảnh thu được sẽ hội tụ tại nhiều điểm trên võng mạc, khiến hình ảnh nhòe mờ, không rõ ràng.

Lão thị: là tình trạng mắt chỉ nhìn rõ những vật ở xa, khó nhìn các vật ở gần. Lão thị phát sinh do quá trình lão hóa tự nhiên của cơ thể, tật khúc xạ này không thể phòng tránh và cũng không thể ngăn ngừa được.

Có hai nguyên nhân chính gây ra bệnh tật khúc xạ: di truyền và môi trường. Trong đó, yếu tố môi trường ảnh hưởng rất lớn đến việc mắc tật khúc xạ. Điểm chung của bệnh mắc tật khúc xạ gồm có ngồi viết sai tư thế, đọc sách báo trong điều kiện ánh sáng kém, … Hiện nay, việc sử dụng thiết bị công nghệ điện tử trong sinh hoạt hàng ngày không điều độ là nguyên nhân mắc tật khúc xạ sớm của trẻ.

Triệu chứng sớm của tật khúc xạ là nhìn mờ khi nhìn xa hoặc gần hoặc cả hai. Nhức đầu hoặc nheo mắt và cau mày kéo dài. Gây mỏi mắt (mắt khó chịu và mệt mỏi), trong đó nhìn chằm chằm quá nhiều (ví dụ: nhìn vào màn hình máy tính) có thể dẫn đến khô bề mặt mắt, gây kích ứng mắt, ngứa, mỏi thị giác, cảm giác dị vật và đỏ mắt. Mỏi mắt khi đọc và nháy mắt nhiều hoặc dụi mắt là triệu chứng tật khúc xạ ở trẻ em.

Khi phát hiện bé có các triệu chứng trên, bố mẹ nên đưa bé đến cơ sở y tế gần nhà để được xác định tật khúc xạ và điều trị cho bé. Tật khúc xạ không nguy hiểm nhưng gây khó khăn trong sinh hoạt do đó bố mẹ chủ động phòng ngừa, chăm sóc bảo vệ đôi mắt bé.

Trong sinh hoạt hàng ngày cần thay đổi lối sống, thói quen sinh hoạt không lành mạnh của bé: - Cải thiện môi trường học tập của bé: ngồi đúng tư thế điều chỉnh khoảng cách từ 50-60cm, học nơi có đầy đủ ánh sáng, nghỉ ngơi thư giãn mắt sau 35 phút học bài, đọc sách, xem máy tính bằng cách nhìn xa ra xung quanh, chơi ngoài trời từ 5 đến 10 phút.

- Tích cực tham gia các hoạt động ngoài trời: đá bóng, đá cầu, nhảy dây, …

- Vệ sinh mắt hàng ngày bằng nước sạch và khăn sạch

- Hạn chế xem ti vi và chơi điện thoại, máy tính bảng, … ở khoảng cách gần và không quá 35 phút liên tiếp.

- Khám mắt 6 tháng 1 lần

- Ăn các loại rau xanh, củ, quả màu đỏ như khoai lang, củ cải đỏ, … sữa và cá để cung cấp vitamin cần thiết cho mắt.

Bs Đặng Thị Hoàng Oanh

Khoa Mắt – BV Đa khoa khu vực Tỉnh